Het plaatsen van een zonnepaneelsysteem om er vervolgens decennia geen omkijken meer naar te hebben is een illusie. Onderhoud en beheer zijn cruciaal om er het maximale uit te halen. ‘En dat begint natuurlijk met een installatie die technisch op orde is’, aldus Allard van Krevel van Odura. ‘Doe jaarlijks een APK, herstel wat kapot of onder de maat is en kijk daarbij verder dan eisen in de Scope 12-inspectieregeling, anders loop je mogelijk veel geld mis.’

Energietransitie-bureau Odura werd in 2017 opgericht. De focus lag op de ontwikkeling van zonnevelden, energieadvies en financieel advies. Inmiddels is het bedrijf breed uitgewaaierd. Tot de activiteiten behoren onder andere het ontwerp, realisatie en exploitatie van pv-installaties, batterijopslag-projecten, financiering, inspecties, de aansturing van systemen en assetmanagement. Dat laatste is het werkdomein van mede-oprichter Van Krevel.

Kantelpunt

‘Komt er een vraag binnen over onderhoud, beheer en herstel binnen bij Odura, dan landt die op mijn bureau’, vertelt Van Krevel. ‘De aandacht voor assetmanagement is niet nieuw voor ons. Het is sinds de start van ons bedrijf integraal onderdeel van onze eigen pv-projecten. We zagen toen ook al mogelijkheden om dit op te pakken als dienstverlener voor klanten die zelf zonnepaneelinstallaties plaatsen en exploiteren. We waren een pionier op dit vlak. Er was echter nog onvoldoende massa in de markt. Bovendien lag de focus op ontwikkeling en bouw – een project realiseren en weer door naar de volgende. De tijd was er kortom nog niet rijp voor, maar er is een kantelpunt bereikt.’

Suboptimaal rendement

De zonnepaneelrevolutie in Nederland verliep het afgelopen decennium stormachtig, en niet alleen in de consumentenmarkt ging het snel. Er werden vele grote systemen op land en daken van gebouwen geïnstalleerd. Dat gebeurde echter niet altijd met de noodzakelijke aandacht voor kwaliteit en veiligheid, zo constateert Van Krevel. Dit probleem komt steeds meer aan het licht, ook tijdens de Scope 12-inspecties die Odura uitvoert. De gevolgen voor de eigenaren van de zonnepanelen kunnen groot zijn, allereerst omdat een suboptimaal functionerende pv-installatie een suboptimaal rendement oplevert, zowel wat betreft verduurzaming als de verdiensten.

Minder rooskleurig

Van Krevel: ‘Heel wat van de pv-installaties die in het verleden zijn gebouwd voldoen niet aan wat we daar momenteel van verwachten. Wij komen van alles tegen: van kleine problemen tot en met wezenlijke zoals hele strengen zonnepanelen die niet aangesloten zijn, omvormers die het niet meer doen en systemen die volledig in storing staan. De eigenaren hebben dat lang niet altijd door; de zaken blijken nogal eens minder rooskleurig dan gedacht. Vreemd is dat niet. Als je zonnepanelen op je huis plaatst, zo is ook mijn eigen ervaring, dan zit je de eerste maanden nog op je app om te checken wat ze opleveren. Daarna wordt het minder interessant, denk je ‘ik geloof het wel’ en vergeet je dat ze op je dak liggen. Voor een ondernemer met een zonnedak is het vaak niet anders.’

Gehele scala

Assetmanagement is een breed begrip. Het omvat vele activiteiten zoals het organiseren van preventief onderhoud, maar bijvoorbeeld ook monitoring van de opbrengst, het optimaliseren en de operationele sturing van installaties en correctief ingrijpen bij storingen. Daarnaast is er een financieel-administratieve kant, onder andere ten aanzien van energielevercontracten, het afhandelen van subsidies en het bestuurlijke beheer van projecten. Odura neemt al deze zaken uit handen voor klanten, als losse elementen en indien gewenst het gehele scala als totaalpakket.

Inhoudelijke slag

‘Dat alles begint echter uiteraard met een zonnepaneelsysteem dat technisch op orde is’, aldus Van Krevel. ‘Een initiële technische controle is dus noodzaak en wat niet goed is moet worden hersteld. Ook dat doen wij, al dan niet in samenwerking met installatiepartners. Daarbij moeten we niet zelden fouten die eerder door anderen met onvoldoende vakmanschap zijn veroorzaakt aanpakken, of problemen die zijn ontstaan door een gebrek aan onderhoud. Hoe dan ook, wij vinden het leuk om die op te lossen – een significante technisch inhoudelijke slag maken. Dat neemt echter niet weg dat er vervelende discussies kunnen ontstaan ten aanzien van juridische kwesties; bij wie ligt de primaire verantwoordelijkheid voor herstellen wat niet goed is?’

Continu in beweging

De elektriciteitsmarkt is voortdurend in beweging en dat brengt kansen met zich mee voor eigenaren van PV-systemen die daar goed op inspelen. Zo is het financiële belang van curtailment de laatste jaren snel gegroeid. Odura levert een slimme vorm van curtailment, reagerend op de lucratieve onbalansmarkt, waarmee nog eens een extra groot financieel voordeel te halen valt. Lang niet alle eigenaren hebben dit al geregeld, en vele zijn er zich zelfs nog niet van bewust.

Op orde brengen

Van Krevel heeft het over een markt die langzaam wakker wordt. Het bewustzijn aangaande het belang van pv-installaties die voldoen aan de geldende normen groeit , mede dankzij verzekeraars die steeds vaker een Scope 12-inpectie eisen. Er komen steeds meer partijen op Odura af voor advies, een check en het op orde brengen van hun zonnepaneelsysteem – wat tevens kan leiden tot het uit handen geven van onderhoud en beheer. Van Krevel benadrukt echter dat zo’n inspectie lang niet voor alle pv-systemen wordt gevraagd, en bovendien beperkt is omdat een Scope 12-inspectie zich allereerst focust op elektrotechnische veiligheid. Er wordt bijvoorbeeld helemaal niet gekeken naar de financiële prestatie.

Geld en vergroenen

Van Krevel: ‘Alle eigenaren van zonnepanelen willen het maximale uit hun installatie halen. De grote jongens zorgen daar gebruikelijk goed voor. Maar voor iedereen geldt: controleer je systeem – niet alleen op technische vereisten maar op alle vlakken die zorgen voor een optimale prestatie en rendement. Doe dat ook met regelmaat. Vergeet je APK dus niet, investeer in onderhoud en beheer, anders loop je mogelijk veel geld mis. Bovendien plaatsen we al die zonne-energiesystemen om te vergroenen; ook vanuit het perspectief van verduurzaming is de opwek van zoveel mogelijk zonnestroom cruciaal.’